Bảo hiểm xã hội (BHXH) là một trong những chính sách an sinh xã hội quan trọng nhất hiện nay, bảo vệ người lao động trước những rủi ro trong cuộc sống và công việc. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về BHXH và các quy định liên quan. Bài viết này sẽ giải đáp 100 câu hỏi thường gặp về BHXH, giúp bạn hiểu rõ hơn về quyền lợi và nghĩa vụ của mình.
Những điều cần biết về BHXH
BHXH là gì? Ai là đối tượng tham gia BHXH bắt buộc?
BHXH là chế độ do Nhà nước tổ chức và thực hiện, dựa trên nguyên tắc đóng – hưởng để bảo đảm bù đắp một phần thu nhập bị mất, chi phí điều trị bệnh, thai sản… cho người lao động khi gặp rủi ro.
Đối tượng tham gia BHXH bắt buộc bao gồm:
- Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ 3 tháng trở lên
- Người lao động là người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã, người nhận tiền lương, tiền công
- Cán bộ, công chức, viên chức
- Công nhân quốc phòng, công an…
Các chế độ BHXH hiện hành tại Việt Nam?
Hiện nay, có 5 chế độ BHXH đang được áp dụng tại Việt Nam:
- BHXH bắt buộc: Áp dụng cho người lao động thuộc đối tượng bắt buộc tham gia
- BHXH tự nguyện: Áp dụng cho người lao động không thuộc đối tượng bắt buộc tham gia
- Bảo hiểm y tế (BHYT): Đảm bảo chi phí khám chữa bệnh cho người tham gia
- Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN): Hỗ trợ người lao động khi bị mất việc làm
- Bảo hiểm tai nạn lao động – bệnh nghề: Bảo vệ người lao động khi gặp tai nạn lao động hoặc mắc bệnh nghề nghiệp.
Quyền lợi khi tham gia BHXH gồm những gì?
Tham gia BHXH, bạn sẽ được hưởng nhiều quyền lợi thiết thực như:
- Hưởng chế độ hưu trí: Nhận lương hưu hàng tháng khi đủ tuổi nghỉ hưu và đủ điều kiện về thời gian đóng BHXH
- Hưởng chế độ tử tuất: Gia đình được nhận trợ cấp một lần hoặc hàng tháng khi người lao động qua đời
- Hưởng chế độ ốm đau, thai sản: Được nghỉ việc hưởng BHXH khi ốm đau, thai sản, sinh con
- Hưởng chế độ tai nạn lao động – bệnh nghề: Được hỗ trợ chi phí điều trị, phục hồi sức khỏe và bồi thường thiệt hại khi gặp tai nạn lao động, mắc bệnh nghề nghiệp
- Hưởng chế độ thất nghiệp: Được hỗ trợ tìm việc làm, đào tạo nghề, nhận trợ cấp thất nghiệp khi bị mất việc.
Quyền lợi bảo hiểm xã hội
Các câu hỏi thường gặp về BHXH
Thủ tục tham gia BHXH như thế nào?
Để tham gia BHXH, bạn cần chuẩn bị:
- Sổ hộ khẩu/Giấy chứng minh nhân dân/Căn cước công dân
- Đơn đề nghị tham gia BHXH, BHYT, BHTN
- Hợp đồng lao động (đối với người lao động)
Sau đó, bạn nộp hồ sơ tại cơ quan BHXH nơi bạn làm việc hoặc nơi cư trú.
Thời gian đóng BHXH tối thiểu để hưởng chế độ hưu trí là bao lâu?
Để đủ điều kiện hưởng lương hưu, bạn cần đóng BHXH tối thiểu 20 năm. Thời gian đóng BHXH càng lâu, mức hưởng lương hưu hàng tháng càng cao.
Mức đóng BHXH được tính như thế nào?
Mức đóng BHXH bắt buộc được tính dựa trên mức lương, phụ cấp và các khoản bổ sung khác của người lao động. Cụ thể:
- Người lao động: Đóng 8% trên tổng tiền lương đóng BHXH
- Doanh nghiệp: Đóng 17.5% trên tổng quỹ tiền lương đóng BHXH cho người lao động
Mức đóng bảo hiểm xã hội
Làm thế nào để tra cứu thông tin BHXH của bản thân?
Bạn có thể tra cứu thông tin BHXH của mình bằng các cách sau:
- Tra cứu trực tuyến: Truy cập website của BHXH Việt Nam, nhập mã số BHXH và các thông tin cá nhân để tra cứu
- Tra cứu qua ứng dụng: Tải ứng dụng VssID trên điện thoại di động và đăng nhập tài khoản để tra cứu thông tin
- Tra cứu qua tổng đài: Gọi điện đến tổng đài BHXH 1900.588.868 để được hỗ trợ tra cứu thông tin
Thủ tục rút BHXH một lần khi nào?
Bạn có thể rút BHXH một lần khi:
- Đủ 55 tuổi đối với nữ, 60 tuổi đối với nam và không đủ 20 năm đóng BHXH
- Bị kết án tù chung thân
- Sang nước ngoài định cư
- Mắc bệnh hiểm nghèo
Tuy nhiên, bạn nên cân nhắc kỹ trước khi quyết định rút BHXH một lần vì sẽ mất quyền hưởng lương hưu và các chế độ khác.
Kết luận
Hi vọng 100 Câu Hỏi Và Giải đáp Về Bhxh trong bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về BHXH và các quy định liên quan. Để được tư vấn chi tiết về BHXH, vui lòng liên hệ Số Điện Thoại: 02033846993, Email: [email protected] Hoặc đến địa chỉ: X2FW+GGM, Cái Lân, Bãi Cháy, Hạ Long, Quảng Ninh, Việt Nam. Chúng tôi có đội ngũ chăm sóc khách hàng 24/7.